10 ciekawostek o siatkówce - sprawdź, czy znasz je wszystkie

Siatkówka to dyscyplina uwielbiana przez miliony kibiców na całym świecie. Dowiedz się więcej o reprezentacji, zawodnikach i rekordowych rozgrywkach!

Ciekawostki związane z siatkówką - czy znasz je wszystkie

Siatkówka to sport, który uwielbiają miliony kibiców na całym świecie. Czy wiesz ile trwał najdłuższy mecz siatkówki, kiedy nasza reprezentacja zdobyła pierwszy medal mistrzostw świata lub to, że pierwsze spotkania rozgrywano przy użyciu pęcherza wyjętego z piłki do koszykówki? Te i wiele innych ciekawostek czekają na Ciebie w poniższym tekście.

Najważniejsza ciekawostka o siatkówce - kiedy i jak powstała?

Jest 1895 rok. Dyrektor wychowania fizycznego YMCA, William George Morgan wpada na pomysł stworzenia gry, którą nazwywa mintonette. Na pewno wtedy jeszcze nie wiedział, że stworzył dyscyplinę, którą pokocha niebawem cały świat.

Mintonette stanowiła połączenie różnych gier, w tym szczypiorniaka, tenisa jak również koszykówki. Amerykanin wyszedł z założenia, że nie będzie wymagał od zawodników dużych pokładów wysiłku. Nie dziwi więc fakt, że dedykował ją raczej starszym graczom, a co istotne - mężczyznom. Z czasem jak już wiemy, to się zmieniło.

Nowa dyscyplina nieoficjalnie zadebiutowała 9 lutego 1895 roku. Pierwszy mecz pokazowy rozegrano w Holyoke w stanie Massachusetts. Zasady nie były skomplikowane. Każdy z zawodników musiał zaserwować. Mecz liczył 9 rund, a każda z nich kończyła się po serwie ostatniego gracza.

W 1896 roku Alfred T. Halsted wyszedł z propozycją, aby zmodyfikować nazwę gry w taki sposób, by pojawił się w niej człon ,,volley”. Pomysł ten na tyle spodobał się Morganowi, że postanowił dodać od siebie jeszcze ball. W ten właśnie sposób mintonette przeszło do historii ustępując nazwie volleyball. W tym samym roku w podręczniku ligi sportowej północnoamerykańskiego Związku Chrześcijańskiej Młodzieży Męskiej pojawiły się jej zasady. Oficjalnie pierwszy mecz został rozegrany w lipcu tego roku w Springfield College w Springfield, Massachusetts.

Nieco ponad 100 lat po debiucie dyscyplina ta święci triumfy. Jest uznana za drugi najbardziej popularny sport na świecie. Kroku ustępuje jedynie futbolowi. Wśród największej ilości fanów volleyball'a prym wiedzie Polska, a zaraz potem Brazylia, Bułgaria i Włochy.

Siatkówka - poznaj historię dedykowanej jej piłki

Początki siatkówki to mecze przeprowadzane przy użyciu pęcherza wyjętego z piłki do kosza. Jak się szybko okazało, nie zdawał egzaminu. Był zbyt lekki i poruszał się za wolno. Rozwiązaniem problematycznej sytuacji miało być zastosowanie piłki do koszykówki. Działanie to znów okazało się przysłowiowym pudłem. Ta była z kolei zbyt ciężka.

William George Morgan postanowił więc wziąć sprawy w swoje ręce. W 1900 roku powierzył wykonanie projektu firmie A.G. Spalding & Bros. Otrzymał trzy. Pierwszy z nich przywodził na myśl rowerową oponę - był to lateksowy pęcherz. Drugi projekt to pęcherz z przypominającą gazę bawełnianą tkaniną. Ostatni, trzeci, to pęcherz pokryty skórzaną warstwą. Jak się okazało, był strzałem w dziesiątkę. Współczesne piłki do siatkówki niewiele się od niego różnią.

Pierwotny projekt to 18 zszytych ze sobą skórzanych paneli. W roku 2008 podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie zaprezentowano piłkę składającą się z ośmiu produkcji firmy Mikasa - z dużym sukcesem. Rozwiązanie to znacznie ułatwiło zadanie - zwiększyło przyczepność piłki do dłoni zawodników, co przełożyło się na większą liczbę celnych zagrań.

Obecnie standardowa piłka dedykowana siatkówce jest niewiele mniejsza od tej, która gości na boisku do piłki nożnej. Ma rozmiar 5, gładką powierzchnię, obwód od 65 do 67 cm. Waga to przedział 260-280 g, natomiast ciśnienie 4.3-4.6 psi. Jeśli chodzi o materiał, to mamy do czynienia głównie ze skórą naturalną, niemniej często wykorzystuje się także syntetyczną.

W ramach ciekawostek o siatkówce warto także wspomnieć o piłce dedykowanej jej plażowej wersji, o mniej gładszej powierzchni niż wykorzystywanej w halowych zmaganiach. Jej obwód to przedział od 66 do 68 cm. W przypadku wagi mówimy o 260 do 280 g, natomiast ciśnienia 2.5 do 3.2 psi.

Początki siatkówki w Polsce, w tym pierwszy rozegrany mecz

Rok 1919 znacząco zapisał się na kartach rodzimej siatkówki. Pojawiły się o niej pierwsze wzmianki takie jak dłonówka, latająca piłka, albo przebijanka. Była popularna w środowisku akademickim.

Rozwój tej dyscypliny był błyskawiczny. Pieczę nad nią sprawował Polski Związek Palanta i Gier Ruchowych, którego nazwę zmieniono w roku 1928 na Polski Związek Gier Sportowych. Rok ten to oficjalne rozpoczęcie zorganizowanej formy piłki siatkowej w Polsce.

W roku 1929 w stolicy rozegrano pierwsze mistrzostwa Polski w których wzięły udział zarówno drużyny mężczyzn, jak i kobiet. Do 1935 r. zmagania można było śledzić wyłącznie na otwartym powietrzu. Najczęściej mowa była o boiskach pokrytych nawierzchnią kortową. Polski Związek Piłki Siatkowej powołany został w 1957 roku.

Reprezentacja Polski w siatkówce - kiedy zadebiutowała?

Powołanie Polskiego Związku Gier Sportowych, który po II wojnie światowej przeistoczył się w Polski Związek Koszykówki, Siatkówki i Szczypiorniaka (PZKSS) miało znaczący wpływ na dzieje volleyballa w naszym kraju i nie tylko. Organizacja odegrała niebagatelną rolę w tworzeniu Międzynarodowej Federacji Piłki Siatkowej (FIVB), która została powołana między 18 a 20 kwietnia 1947 roku.

Pierwsze zgrupowanie reprezentacji Polski mężczyzn odbyło się niedługo potem, bo w lutym 1948 roku. Selekcjonerem kadry został Romuald Wirszyłło. Jeszcze w tym samym miesiącu Polska miała okazję zadebiutować na arenie międzynarodowej za sprawą meczu z Czechosłowacją. Zakończył się on porażką naszych zawodników 2:3 pomimo atutu własnej hali.

Siatkówka - pierwszy złoty medal dla Polski

Męska reprezentacja ma na swoim koncie wiele tytułów, a wszystko zaczęło się w 1974 roku. Drużyna pod wodzą legendarnego trenera - Huberta Jerzego Wagnera - sięgnęła po złoto mistrzostw świata w Meksyku. Rozgrywki odbywały się w nieco innej formule od tej, którą znamy obecnie. Mistrz nie był wyłaniany w klasycznym finale, a w grupie finałowej.

Na kolejny triumf w siatkarskim mundialu musieliśmy czekać aż 40 lat. W 2014 roku gospodarzem imprezy po raz pierwszy w historii była Polska, jednak przed jej startem nikt nie stawiał nas w roli faworytów. Polacy pod wodzą Stephana Antigi wprawił w euforię swoich fanów zwyciężając w finale 3:1 z Brazylią.

W 2018 roku na parkietach Włoch i Bułgarii polscy siatkarze dokonali jeszcze trudniejszej sztuki, broniąc tytułu wywalczonego cztery lata wcześniej. Co warte podkreślenia, drużyna prowadzona przez Vitala Heynena była bardzo bliska odpadnięcia z turnieju już po drugiej fazie grupowej. Mimo tego zdołali wrócić do najwyższej formy i przylecieć do kraju ze złotymi krążkami na szyjach.

Siatkarskie ciekawostki - Pierwsze Mistrzostwa Świata Mężczyzn

Polska reprezentacja mężczyzn może poszczycić się trzema zwycięstwami w światowym czempionacie. Kiedy sportowcy mieli okazję po raz pierwszy rywalizować w tej prestiżowej imprezie? Premierowe mistrzostwa świata w piłce siatkowej mężczyzn odbyły się w 1949 roku w Czechosłowacji. W turnieju triumfowała drużyna Związku Radzieckiego, a podium uzupełnili kolejno: gospodarze i Bułgaria. Polska zajęła wysokie piąte miejsce.

Siatkarki na mundialu po raz pierwszy zaprezentowały się trzy lata później - w 1952 roku. Turniej, podobnie jak u panów, padł łupem gospodyń, czyli zawodniczek z ZSRR. Wicemistrzyniami zostały Polki, a podium uzupełniły siatkarki Czechosłowacji.

Siatkówka - dyscyplina na Igrzyskach Olimpijskich

Siatkówka halowa po raz pierwszy pojawiła się w programie letnich igrzysk w 1964 roku w Tokio. Po złote medale w rywalizacji panów sięgnęli sportowcy ze Związku Radzieckiego. W turnieju pań najlepsze okazały się Japonki.

W polskim środowisku siatkarskim często wspomina się o tzw. ,,klątwie ćwierćfinału”. Drużyna mężczyzn od 2004 roku nie może przedrzeć się przez mecz ¼ finału olimpiady, tracąc tym samym szansę na awans do strefy medalowej. Nasz jedyny triumf w końcowej klasyfikacji imprezy to rok 1976 i Montreal. Drużyna pod wodzą trenera Wagnera po emocjonującym pojedynku pokonała po tie-breaku swoich odwiecznych rywali, czyli ZSRR.

Na olimpijskich arenach zawodnicy rywalizują nie tylko w hali, ale także na piasku. Siatkówka plażowa powstała nieco później niż jej pierwowzór - w 1915 roku - jednak również w Stanach Zjednoczonych, a dokładniej na Hawajach. ,,Plażówka” długo musiała czekać na swój debiut na najważniejszej imprezie czterolecia. Najlepsi zawodnicy po raz pierwszy rywalizowali w 1996 roku w Atlancie.

Ciekawostki o siatkówce - najdłuższy set i mecz

Zmagania siatkarzy śledzi się z zapartym tchem - od pierwszego, aż do ostatniego gwizdka sędziego. Prawdziwą wojnę nerwów zaserwowali kibicom 26 listopada 2013 roku zawodnicy ligi koreańskiej w trakcie spotkania pomiędzy drużynami KAL Jumbos - Rush & Cash. Losy seta nie były znane aż przez 55 minut. Nie dziwi więc fakt, że zapisał się on na kartach światowej siatkówki jako najdłuższy (ale nie na długo). Ostatecznie wynik spotkania to 25:22, 25:23, 56:54. Trzeba było czekać 6 lat, aby zawodnicy ligi niemieckiej wyrównali go w trakcie starcia pomiędzy AlpenVolleys a Lüneburgiem. W roku 2020 jeszcze dłuższy set śledzili kibice na rodzimym poletku. Dokładnie 28 lutego w 22. kolejce PlusLigi. Trwał on bagatela 59 minut! Starcie zakończyło się zwycięstwem zawodników z drużyny Czarni Radom nad Ślepskiem Suwałki 3:1.

Warto także wspomnieć o najdłuższym meczu na świecie. Trwał on aż 101 godzin, a wszystko działo się w 2017 roku w Amstelveen w Holandii. Wcześniej rekord należał do Polaków. Mecz w 2012 roku w Jarosławiu trwał 90 godzin i składał się z 224 setów.

Co musisz wiedzieć o boisku do siatkówki

Do dyspozycji graczy jest prostokąt o wymiarach 18 na 9 m otoczony strefą wolną o minimum 3 m szerokości. W spotkaniach organizowanych pod egidą FIVB powinna mieć 8 m szerokości za linią końcową i 5 m za linią boczną. Dokładnie w połowie długości ,,pomarańczowego" przebiega siatka. Górna taśma zawieszona jest na wysokości 243 cm u mężczyzn i 224 cm u kobiet.

Jak pole do gry wygląda na piasku? Prostokąt jest nieco mniejszy, bo posiada wymiary 16 na 8 m. Strefa wolna powinna mierzyć 3 m zarówno za liniami końcowymi, jak i bocznymi. Jeśli chodzi o siatkę - wysokość na której znajduje się górna krawędź jest dokładnie taka sama jak w przypadku odmiany halowej.

Siatkówka - zawodnicy na parkiecie

Miłośnicy tego sportu doskonale wiedzą, że drużyna siatkarska ma do rozmieszczenia na po swojej stronie siatki sześciu zawodników. Nie każdy z nich może jednak wykonywać ataki i zagrywkę.

Mowa o libero, którego podstawowym zadaniem jest gra w obronie i przyjęcie serwisu rywala. Pozycja ta została wprowadzona przez FIVB w rewolucyjnym 1998 roku, a gracze noszą stroje innego koloru niż ich partnerzy.

Pomysł federacji okazał się szansą dla osób o gorszych warunkach fizycznych, takich jak np. Hihiro Jo Baliska pochodzący z Tajlandii. Jest on najniższym profesjonalnym siatkarzem i mierzy zaledwie 163 cm wzrostu (stan na maj 2023 rok). Warto również wspomnieć o Krzysztofie Ignaczaku, pierwszym polskim libero, który dzięki swoim nieprzeciętnym umiejętnościom defensywnym stał się legendą nie tylko w kraju, ale i na świecie.

Jesteś fanem siatkówki lub grasz w nią regularnie? Śledź naszego bloga i dowiedz się więcej na temat niezbędnego wyposażenia siatkarza. Z nami bez problemu wybierzesz właściwą odzież do siatkówki lub buty do gry, a także będziesz na bieżąco ze wszystkimi aktualnościami!